Τι σημαίνουν για την υγεία σας η σωματική σύσταση και ο σωματότυπος
Προτεραιότητα για όποιον θέλει να είναι υγιής, ακόμα και αν βρίσκεται στην κατηγορία του φυσιολογικού βάρους ή όποιος θέλει να αποκτήσει ένα υγιές ιδανικό βάρος, αποτελεί η γνώση της σωματικής του σύστασης. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να γνωρίζει την κατανομή του βάρους του ανάμεσα σε λιπώδη μάζα, στην άλιπη μάζα, στα οστά και το σωματικό νερό. Το να εξετάζουμε μόνο το σωματικό βάρος που μας υποδεικνύει η ζυγαριά δεν αρκεί για να είμαστε υγιείς.
Κάθε απώλεια βάρους θα πρέπει να συντελείται αποκλειστικά στη λιπώδη μάζα. Αλλά, αν δεν γνωρίζουμε το βάρος του σωματικού λίπους πριν ξεκινήσουμε την ευεργετική προσπάθεια μείωσης του περιττού σωματικού βάρους, δε θα ξέρουμε από που χάνουμε βάρος. Η απώλεια λιπώδους μάζας, χωρίς να επηρεάζεται η μυϊκή μάζα, είναι ικανή να αυξήσει τον «κυτταρικό» μεταβολισμό του οργανισμού.
Για να γνωρίσει κανείς την προσωπική του σωματική σύσταση υπάρχουν διάφορες μέθοδοι. Μια εύκολη και αρκετά αξιόπιστη μέθοδος είναι η λιπομέτρηση με δερματοπτυχές, η οποία μετράει το πάχος του υποδόριου λίπους σε συγκεκριμένες ανατομικές ζώνες στο σώμα. Οι πτυχές αυτές υποδεικνύουν τις τοπικές και περιφερειακές αλλαγές που έχουν συμβεί λόγω της αύξησης του λίπους.
Ο σωματότυπος διακρίνεται σε δύο βασικές κατηγορίες, τον ανδροειδή και τον γυνοειδή. Με τον ανδροειδή το σώμα έχει τη μορφή «μήλου» και πιο χαρακτηριστικά, η συσσώρευση του λίπους γίνεται στο λαιμό, στους ώμους, στα χέρια, στο στήθος και στην κοιλιακή χώρα, πάνω από τον ομφαλό. Ονομάζεται έτσι γιατί τον συναντάμε πιο συχνά στους άντρες, ενώ οι γυναίκες αποκτούν αυτόν τον σωματότυπο πριν την εμμηνόπαυση και σε προχωρημένη ηλικία. Με τον γυνοειδή σωματότυπο το σώμα έχει τη μορφή «αχλαδιού» και πιο χαρακτηριστικά συσσωρεύει λίπος στο κάτω τμήμα του σώματος : σε ισχία, γλουτούς, μηρούς και στο μέρος της κοιλιάς κάτω από τον ομφαλό. Ονομάζεται έτσι γιατί τον συναντάμε πιο συχνά στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας και αυτή η κατανομή του λίπους επηρεάζεται σημαντικά από τις γυναικείες ορμόνες, για αυτό και κατά την περίοδο της εμμηνόπαυσης και μετά ο σωματότυπος της γυναίκας μπορεί να αλλάξει.
Ένας εύκολος τρόπος να βρει κανείς σε ποια κατηγορία σωματότυπου ανήκει είναι να μετρήσει με μια μεζούρα την περιφέρεια της κοιλιάς (στο ύψος του ομφαλού) και την περιφέρεια των ισχίων (στο σημείο μέγιστου εύρους). Αν η αναλογία περιφέρειας μέσης προς την περιφέρεια των ισχίων είναι πάνω από 0.85 για τις γυναίκες και πάνω από 0.9 για τους άνδρες, τότε ανήκει στον ανδροειδή σωματότυπο. Αν ο λόγος αυτός είναι κάτω από το 0.85 και για τα δύο φύλα, τότε ανήκει στον γυνοειδή σωματότυπο.
Όταν η κοιλιακή περιφέρεια είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από την περιφέρεια των ισχίων, αυτό αποτελεί σημαντικό παράγοντα καρδιαγγειακού κινδύνου, εμφάνισης Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 και αθηροσκλήρωσης. Για αυτό και όσοι έχουν ανδροειδή σωματότυπο είναι πιο ευάλωτοι σε καρδιαγγειακές και μεταβολικές διαταραχές. Επίσης, έχει διαπιστωθεί συσχέτιση ανάμεσα στην συσσώρευση του υπερβολικού κοιλιακού λίπους και της αρτηριακής πίεσης. Όσο αυξάνεται η κοιλιακή περιφέρεια τόσο μειώνεται η διάρκεια και η ποιότητα της ζωής μας. Η απώλεια ενός εκατοστού από την κοιλιακή περιφέρεια είναι πιο σημαντική από την απώλεια 1 κιλού σωματικού βάρους.
Αντιθέτως, όσοι ανήκουν στο γυνοειδή σωματότυπο, έχουν προδιάθεση για άλλους παθολογικούς κινδύνους όπως φλεβική ανεπάρκεια, λεμφική δυσλειτουργία κάτω άκρων, κιρσούς, κυτταρίτιδα, οιδήματα.
Να θυμάστε, λοιπόν, ότι σημαντικό εργαλείο για να γνωρίσετε το σώμα σας και τον τρόπο που λειτουργεί ο μεταβολισμός σας είναι, εκτός από τη ζυγαριά, η «μεζούρα» και ο καθρέφτης σας.
