Προβιοτικά, πρεβιοτικά και μεταβιοτικά: ‘Ο,τι χρειάζεται να γνωρίζετε.
Προβιοτικά είναι τα πολύ μικρά αλλά ωστόσο ευεργετικά βακτήρια που βρίσκονται σε μεγάλο πληθυσμό στο γαστρεντερικό μας σύστημα.
Τα τελευταία χρόνια πάρα πολλές έρευνες έδειξαν τον καθοριστικό τους ρόλο για την πεπτική, την ανοσοποιητική και τη συνολική μας υγεία.
Υπάρχουν 2 τρόποι να ενισχύσουμε το μικροβίωμα του εντέρου μας: τα τρόφιμα που αποτελούν προϊόντα ζύμωσης και τα συμπληρώματα διατροφής. Τα πρώτα αποτελούν μια φυσική πηγή προβιοτικών. Τα συμπληρώματα διατροφής προτείνονται για να θεραπεύσουν συγκεκριμένες παθήσεις και δεν ενδείκνυνται για καθημερινή χρήση, καθώς πολλές φορές αντί να αποκαταστήσουν την ισορροπία του μικροβιώματος ενδέχεται να τη διαταράξουν.
Το ερώτημα που απασχολεί πολλούς ανθρώπους είναι: Πόσα προβιοτικά πρέπει να λαμβάνω?
Η απάντηση δεν είναι απλή! Δεν υπάρχει κάποια ακριβής οδηγία για συγκεκριμένη πρόσληψη προβιοτικών όπως για παράδειγμα υπάρχει για την πρόσληψη των φυτικών ινών ή την αναλογία κορεσμένων και ακόρεστων λιπαρών. Ωστόσο, οι διεθνείς οδηγίες προτείνουν να εντάξουμε όσο το δυνατόν περισσότερες τροφές που αποτελούν προϊόντα ζύμωσης.
Γιατί?
Η ζύμωση είναι μια από τις αρχαιότερες τεχνικές συντήρησης των τροφών. Ο άνθρωπος χρησιμοποιεί τη ζύμωση όπως είναι η μπύρα και το κρασί για αιώνες. Κατά τη ζύμωση, οι τροφές υπόκεινται σε μια διαδικασία κατά την οποία τα φυσικά βακτήρια των διάφορων τροφών τρέφονται από τη ζάχαρη και το άμυλο των τροφίμων παράγοντας γαλακτικό οξύ. Αυτή η διαδικασία δημιουργεί ένα περιβάλλον που συντηρεί τις τροφές και ευνοεί την ανάπτυξη ωφέλιμων ενζύμων, βιταμινών Β και ω3 λιπαρών οξέων καθώς και πολλών ωφέλιμων μικροβίων.
Δεν έχουν, όμως, όλες οι τροφές που υπόκεινται σε ζύμωση προβιοτικά, διότι ορισμένα από αυτά, όπως η μπύρα και το κρασί, υποβάλλονται σε διαδικασία που αφαιρούνται τα προβιοτικά ή τα καθιστούν ανενεργά.
Οι τροφές που πρωταγωνιστούν στην περιεκτικότητά τους σε προβιοτικά είναι το γιαούρτι και το κεφίρ.
Τα προβιοτικά, όμως, δεν μπορούν να επιβιώσουν μόνα τους.
Χρειάζονται τα πρεβιοτικά και – για να εξασφαλίσουμε ένα υγιές πεπτικό σύστημα και κατ’επέκταση έναν υγιή οργανισμό – τα μεταβιοτικά.
Τα πρεβιοτικά είναι η τροφή των προβιοτικών. Είναι οι αμυλούχες τροφές με αδιάλυτες ίνες, τις οποίες χρησιμοποιούν τα προβιοτικά βακτήρια για να κάνουν τις ζυμώσεις στο πεπτικό σύστημα. Τέτοιες τροφές είναι π.χ τα φρούτα, δημητριακά ολικής άλεσης, γλυκοπατάτες κ.α. Γι’ αυτό το λόγο η πρόσληψη προβιοτικών σε συμπλήρωμα δεν αρκεί για μια καλή προβίωση του γαστρεντερικού συστήματος. Αφού αποκατασταθούν τα προβιοτικά βακτήρια, η διατροφή είναι καίριας σημασίας για την διατήρηση του πληθυσμού τους.
Αυτός ο υγιής πληθυσμός των προβιοτικών στη συνέχεια θα παράξει τα μεταβιοτικά, ενώσεις, όπως λιπαρά οξέα, βιταμίνες, χρήσιμα ένζυμα, νευροδιαβιβαστές (π.χ σεροτονίνη), που ο ρόλος τους είναι σπουδαίος για το βιολογικό ρολόι του οργανισμού. Επιδρούν στη διάθεση, στον ύπνο, στον μεταβολισμό αλλά και τον κύκλο αίσθησης της πείνας. Πολλές επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει τη συσχέτιση της υγείας του μικροβιώματός μας με την παχυσαρκία, την κατάθλιψη, το μεταβολικό σύνδρομο, το διαβήτη.
Αν, λοιπόν, θέλετε να ενισχύσετε το ανοσοποιητικό σας, να ρυθμίσετε το μεταβολισμό σας και να βελτιώσετε τη διάθεσή σας, ξεκινήστε από το έντερο.